موزه آستان مقدس حضرت معصومه(س) از سال 1314 شمسی با جمع آوری ذخایر ارزشمند تاریخی از قرن دوم تا دوره معاصر به عنوان قدیمی ترین موزه ها در کشور شناخته شده است.
 
به گزارش ایرنا، به علت اهمیت حرم ملکوتی حضرت معصومه(س) از ادوار گذشته تاکنون مردم کشورمان هدایای ارزشمندی شامل قرآن های خطی، مسکوکات ادوار اسلامی، تابلوهای نقاشی، ظروف سفالینه، آثار دستباف و سایر آثار هنری را به موزه این بانوی بزرگوار اهدا کرده اند.
مجموعه آثار موزه شامل بخش های متنوعی از بخش قرآن های خطی از قرن دوم تا دوره معاصر، آثار چوبی خاتم کاری، آثار چوبی منبت کاری، ظروف سفالینه متعلق به هزاره اول و دوم قبل از میلاد مسیح و ادوار اسلامی، ظروف چینی و شیشه ای و کاشی های زرین فام با طرح ها، نقوش و کتیبه های زیبا مربوط به قرون ششم تا هشتم هجری قمری است.
 
 
همچنین آثار حجاری و سنگ های تزئینی، لوازم فلزی با تزئینات قلمزنی، قالیچه های دستباف ابریشمی دوره صفوی و قاجار، پارچه های دستباف، مسکوکات ادوار اسلامی و پیش از اسلام، تابلوهای نقاشی و شمایل مینیاتوری نیز از بخش های دیگر این موزه است.
کارشناس موزه آستانه مقدسه حرم حضرت معصومه(س) در گفت و گو با ایرنا به بخش های مختلف این موزه اشاره کرد و گفت: قدیمی‌ترین بخش آثار موزه را سفالینه‌های پیش از میلاد مسیح (ع) تشکیل می‌دهند که این آثار مربوط به منطقه باستانی سیلک کاشان و برخی نیز مربوط به منطقه باستانی صرم قم است که متعلق به هزاره‌های اول و دوم قبل از میلاد مسیح (ع) بوده است.
 
 
وی افزود: از این تعداد برخی نیز اهدایی و برخی نیز پیش از انقلاب توسط وزارت وقت اوقاف و صنایع مستظرفه به موزه انتقال داده شده است این در حالی است که آثاری که به موزه اهدا می‌شود به نام اهدا کننده در موزه نگهداری می‌شود.
 
وی ادامه داد: آثار اهدایی به علت قدمتی که دارند اگر نیاز به مرمت داشته باشند در کارگاه هنری آستانه مرمت شده و پس از مرمت نسخه‌ای از وضعیت جدید اثر به اهداء کننده تقدیم خواهد شد. 
 
وی خاطر نشان کرد: در چند ساله اخیر تعداد زیادی سکه های ارزشمند ادوار اسلامی شامل چهار آلبوم و تعدادی تابلوهای خط و نقاشی و یک عدد در خاتم کاری بسیار نفیس و همچنین تعدادی سنگ قبر رجال و سلاطین دوره قاجاری که از نظر هنر حجاری بسیار نفیس و ارزشمند بودند، از اماکن و بیوتات وابسته به حرم مطهر جمع آوری و به موزه انتقال داده شدند.
 
وی با بیان اینکه قدیمی ترین قرآن موزه در سال 198 هجری قمری نوشته شده است گفت: در آغاز این قرآن نام مامون خلیفه عباسی مشهود است.
 
وی افزود: برخی از قرآنهای موزه در قرون آغازین حیات اسلام یعنی در قرن دوم و سوم همزمان با حکومت خلفای عباسی کتابت شده و برخی نیز در سایر ادوار اسلامی، مصادف با دوره حکومت آل بویه، سلجوقیان، ایلخانیان تیموریان، صفویان و قاجاریه کتابت شده است و بعضی از قرآنها بر روی پوست و برخی دیگر بر روی پارچه و سایر قرآنها بر روی انواع کاغذ نوشته شده است.
 
این گزارش حاکی است: بخشی از قرآنهای موزه دارای ترجمه فارسی است که در بعضی از آنها همزمان با کتابت متن آیات، نگارش ترجمه نیز بدنبال آن انجام پذیرفته ولی در برخی از نسخه ها پس از سپری شدن مدت زمانی طولانی ترجمه فارسی بخط نسخ یا نستعلیق بر آن افزوده شده که تنوع سبک ترجمه در دوره ها و قرون مختلف که بیانگر سیر تاریخی تحول زبان و ادب پارسی است از نکات حائز اهمیت در قرآنهای مترجم می باشد.

 مصاحف موزه عمدتا بخط کوفی، ثلث، نسخ، محقق و ریحان است که برخی از آنها از آغاز تا انتها به یک شیوه از خط خوشنویسی و برخی دیگر بشکل توامان نویسی کتابت شده است که اکثر آیات قرآن با مرکب مشکی و برخی دیگر نیز با آب طلا و رنگ لاجورد تحریر شده است.

 این موزه دارای نمونه های متعددی از آثار منبت کاری ادوار اسلامی است از جمله درهای چوبی منبت کاری مربوط به دوره صفوی که در حواشی آن آیاتی از قرآن مجید به چشم می خورد همچنین رحل منبت کاری دوره صفوی دارای نقوش گیاهی و حیوانی و انسانی و رحل منبت کاری و مشبک کاری دوره صفوی که توسط اعتماد الدوله وزیر شاه صفی وقف شده است.

 برگرفته از سایت:ایران باستان